27 Discussie
In de literatuur is beschreven dat voor een selectie patiënten de nood aan ‘georganiseerde’ kinesitherapie in vraag gesteld kan worden. Na aanleren van de oefeningen zou een patiënt in staat zijn die zelfstandig uit te voeren (NICE 2020 ; Richtlijnendatabase NL 2020).
De mate waarin fysiotherapie georganiseerd is voor de patiënt, en de kost ervan, varieert sterk tussen de Belgische ziekenhuizen. Uit onze analysen kunnen we afleiden dat in België systematisch kinesitherapie voorgeschreven wordt na het plaatsen van een heupprothese.
Na de eerste week postoperatief neemt de revalidatie buiten het ziekenhuis toe gedurende minstens drie maanden. Patiënten bij wie meerdere ingrepen tijdens hetzelfde verblijf nodig zijn, cluster 7 (multipele ingrepen), krijgen langer fysiotherapie tijdens het verblijf. Patiënten met een resurfacingprothese krijgen weinig revalidatie tijdens het ziekenhuisverblijf.
Over de kosteneffectiviteit van georganiseerde fysiotherapie bestaat nog onduidelijkheid in de literatuur (Fatoye e.a. 2020).
In het algemeen kunnen we stellen dat het belangrijk is, gezien de leeftijd van de patiënten die een heupvervangende ingreep ondergaan en de aanwezigheid van comorbiditeiten, patiënten grondig te selecteren op basis van hun behoeften. Om de werking met zelfstandig oefenen van de patiënt te integreren is de oprichting van een contactpunt nodig waar de patiënt terecht kan met vragen.
In 22 % van de verblijven met het plaatsen van een totale heupprothese in 2019, biedt het ziekenhuis de patiënt fysiotherapie aan ten laatste op de dag van de ingreep. Oefentherapie om de mobiliteit te herstellen is een belangrijke voorwaarde voor ontslag. Bij verder inkorten van de verblijfsduur, eventueel tot daghospitalisatie, zal er aandacht moeten zijn voor het tijdig organiseren van de fysiotherapie in het zorgpad.
Sommige patiënten kunnen na de ingreep niet onmiddellijk terug naar huis (bijvoorbeeld omdat ze alleen wonen of wonen in een huis met veel trappen) maar moeten doorverwezen worden voor verdere revalidatie.
Bij een geplande ingreep is het mogelijk deze situatie op voorhand in te schatten en de sociale dienst in te schakelen om een plaatsje te reserveren in een revalidatiedienst of een woonzorgcentrum.
Als een patiënt opgenomen wordt met een femurhalsfractuur kan men niet voorzien dat een ingreep nodig is. Het is dan niet steeds eenvoudig om een patiënt vlot door te verwijzen.