Arbeidsongeschiktheid: Hoeveel burn-outs en depressies langer dan één jaar? Hoeveel kost dat aan uitkeringen?

In 5 jaar, een toename van 43% van burn-outs en depressies langer dan 1 jaar

Invaliditeit door een psychische stoornis is in 2022 verder gestegen, vooral voor burn-out of depressie (+7% t.o.v. 2021), een stijging die hoger ligt dan vorig jaar.

Tussen 2017 en 2022 kende ons land een stijging van meer dan 43% van het aantal mensen in invaliditeit als gevolg van een van deze twee aandoeningen.

Welke mensen zijn in arbeidsongeschiktheid door burn-out of depressie in 2022

• 36,86% van de mensen in invaliditeit op 31 december 2022 zijn arbeidsongeschikt door een psychische stoornissen. Van hen lijdt 67,86% aan een depressie of een burn-out.
• Een kwart van alle mensen in arbeidsongeschiktheid langer dan 1 jaar is (invaliditeit) door burn-out of depressie.
• Tussen 2017 en 2022 steeg het aantal mensen in invaliditeit door een psychische stoornis met 30,45%, voor burn-out en depressie is de stijging 43,37%.

Vrouwen vertegenwoordigen meer dan twee derde van de mensen in invaliditeit door burn-out of depressie

• 59% van alle mensen in invaliditeit, is vrouw. Bij invaliditeit door burn-out of depressie is dit 69% van de gevallen.
• Bij 29% van alle vrouwen in langdurige arbeidsongeschiktheid is de oorzaak burn-out of depressie.
• Vrouwen vertonen ook de grootste stijging van invaliditeit als gevolg van burn-out of depressie: bijna 47% over 5 jaar. Bij vrouwen die zelfstandig werken is deze stijging meer dan 71%.

Vooral de 50-plussers, maar niet alleen...

50-plussers blijven het meest getroffen door langdurige arbeidsongeschiktheid door burn-out of depressie, maar de 30 tot 39-jarige zelfstandigen kennen de grootste stijging: +22% in 2022, +131% over 5 jaar.

Een stijging van 61% bij de zelfstandigen

Van 2017 tot 2022 is de stijging van invaliditeit als gevolg van burn-out of depressie te vinden in alle beroepsstatussen, maar de grootste stijging doet zich voor bij zelfstandigen: +61,93%. Bij werknemers en werkzoekenden stijgt het aantal met 42,58%.

Hoe interpreteert u onze cijfers?

• Onze statistieken beschrijven de evolutie van invaliditeit door burn-out of depressie, d.w.z. arbeidsongeschiktheid langer dan 1 jaar.
• Onze statistieken maken geen onderscheid tussen de oorzaak van de burn-out of de depressie, d.w.z. of die met het werk van de persoon te maken heeft, of niet.
• Burn-out en depressie maken deel uit van de ziektegroep “psychische stoornissen”. In dit opzicht geven we ook het aantal erkende mensen in langdurige arbeidsongeschiktheid weer voor heel deze ziektegroep. Verder tonen we ook het totaal aantal mensen in arbeidsongeschiktheid voor langer dan één jaar, alle aandoeningen samengeteld.
• Statutaire ambtenaren zijn niet opgenomen in deze gegevens: zij vallen niet ten laste van de ziekte- en uitkeringsverzekering voor het gedeelte uitkeringen.
• De statistieken voor het aantal arbeidsongeschikten (2022) zijn niet voor hetzelfde jaar als die voor de uitgaven aan uitkeringen (2021).
• Voor hetzelfde statistische jaar, zijn het aantal personen in invaliditeit en de uitgaven aan invaliditeitsuitkeringen NIET vergelijkbaar:
  • Het aantal personen in invaliditeit vertegenwoordigt personen die erkend zijn in invaliditeit op 31 december van het betreffende jaar. Het gaat hier over een foto van de situatie op die datum.
  • De kosten voor de uitkeringsverzekering hebben betrekking op de totale uitgaven die gedurende een volledig jaar werden gemaakt.

Een persoon die in het betreffende jaar erkend is in invaliditeit, maar wiens erkenning eindigt vóór 31 december, telt dus niet mee in het aantal personen in invaliditeit voor dat jaar. De uitkeringen die aan deze persoon werden uitbetaald, tellen wel mee in de uitgaven voor dat jaar.

• We hebben onze statistieken uitgesplitst volgens 3 criteria: leeftijd, geslacht en regio.

Hoeveel mensen in invaliditeit door een burn-out of een depressie?

Deze tabellen en grafieken geven de gedetailleerde evolutie van het aantal mensen in arbeidsongeschiktheid, van meer dan een jaar (invaliditeit) ten gevolge van depressie of burn-out:

• Algemene evolutie van het aantal mensen in invaliditeit 2017-2022
• Evolutie van het aantal mensen in invaliditeit 2017-2022 uitgesplitst naar leeftijdsgroep
• Evolutie van het aantal mensen in invaliditeit 2017-2022 uitgesplitst naar geslacht
• Evolutie van het aantal mensen in invaliditeit 2017-2022 opgesplitst per gewest

Wat gaven we uit aan uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid door burn-out of depressie in 2021?

In 2021 gaven we meer dan 1,8 miljard euro uit aan uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid langer dan 1 jaar veroorzaakt door depressie of burn-out. Dat is een stijging van meer dan 8% in één jaar en van meer dan 59% sinds 2016.

Deze uitgaven omvatten de gewone uitkeringen, de inhaalpremies en de tegemoetkomingen voor de hulp van derden (als deze laatste 2 werden toegekend).

Hier volgt de gedetailleerde evolutie van de kosten voor de uitkeringsverzekering voor arbeidsongeschiktheid van meer dan een jaar (invaliditeit) ten gevolge van depressie of burn-out:

• Algemene evolutie uitgaven 2016-2021
• Evolutie van de uitgaven 2016-2021 uitgesplitst naar leeftijdsgroep
• Evolutie van de uitgaven 2016-2021 uitgesplitst naar geslacht
• Evolutie van de uitgaven 2016-2021 uitgesplitst per regio

Wat doen wij voor de mentale gezondheid?

Geestelijke gezondheidszorg is een van onze aandachtspunten en prioriteiten. Concreet vergoeden wij geestelijke gezondheidszorg en zoeken wij naar specifieke oplossingen om mensen in arbeidsongeschiktheid beter te kunnen ondersteunen.

Drie voorbeelden: 

• We vergoeden psychologische zorg via de newerken voor geestelijke gezondheid 
• Om de factoren die van invloed zijn op het ontstaan van invaliditeit beter te begrijpen: Onze studie die belicht de risicofactoren voor invaliditeit vanwege psychosociale aandoeningen, uitgevoerd met het Intermutualistisch Agentschap (IMA).
• We onderzoeken momenteel de « individual placement and support » (IPS) methodologie, om te achterhalen of deze methodologie mensen in arbeidsongeschiktheid door psychische stoornissen goed ondersteundt in hun terugkeer naar werk.

Onze statistieken zelf zijn ook een kompas bij uitstek voor andere organen en besluitvormers. Zij kunnen er gebruik van maken om een gericht gezondheids- en arbeidsongeschiktheidsbeleid te ontwikkelen en te sturen met inbegrip van preventie dat in overeenstemming is met de realiteit op het terrein.